Vrije dagen werknemers
Veel gestelde vragen van werkgevers over vrije dagen werknemers
Vrije dagen, feestdagen en ziekte tijdens vakantie. Wat moet je als werkgever allemaal weten over vakantiedagen en vrije dagen voor je werknemers?
Is een feestdag een vrije dag voor werknemers?
In de maanden april en mei valt er veel te vieren: Goede Vrijdag, Pasen, Koningsdag, Bevrijdingsdag en Hemelvaart. Daarnaast hebben we nog Nieuwjaardag, Pinksteren en de Kerstdagen. In totaal hebben we in Nederland 8 nationale feesten.
Er is geen wet die vaststelt dat we vrij zijn op feestdagen. De CAO of arbeidsovereenkomst bepaalt of de werknemer verlof krijgt. Een werknemer heeft dus geen wettelijk recht op een vrije dag tijdens een feestdag. De meeste werkgevers hebben in hun CAO staan dat werknemers vrij zijn. Als er geen CAO is, dan kan het recht op verlof tijdens een feestdag opgenomen worden in de arbeidsovereenkomst of in het personeelshandboek, maar dit is dus niet verplicht!
Tip: leg vrije dagen vast als jouw bedrijf geen CAO heeft.
Kan ik werknemers extra compenseren voor het werken op feestdagen?
Veel werkgevers compenseren werknemers die werken op feestdagen door extra salaris te betalen. Ook dit is niet verplicht bij de wet. De regels die gelden zijn opgenomen in de CAO, de arbeidsvoorwaarden of in het personeelshandboek. Je kunt hierin opnemen dat werknemers bijvoorbeeld op feestdagen 150% van hun loon krijgen uitbetaald.
Ben ik verplicht werknemers vrije dagen te geven?
Iedere werknemer heeft wettelijk recht op een minimaal aantal vrije dagen. Deze bereken je door 4 keer het aantal uren te nemen dat de werknemer per week werkt. Dus als hij of zij 24 uur werkt, is er recht op minimaal 96 uur verlof.
Wat als ik werknemers extra vrije dagen wil geven?
Extra vrije dagen worden opgenomen in de CAO of de arbeidsvoorwaarden. Dit wordt bovenwettelijk verlof genoemd.
Hoe lang mag een werknemer doen over het opnemen van de verlofuren?
Er zijn verschillende termijnen voor het opnemen van wettelijk en bovenwettelijk verlof. Wettelijk verlof vervalt zes maanden na afloop van het jaar waarin het is opgebouwd. Dus als de nieuwe verlof uren ingaan op 1 januari 2022, dan moet de werknemer deze uren opnemen voor 1 juli 2023. Dit kan per CAO en/of arbeidsvoorwaarden afwijken.
Bovenwettelijke verlofuren zijn 5 jaar lang geldig na afloop van het jaar waarin het is opgebouwd. Dus als de nieuwe verlof uren ingaan op 1 januari 2022, dan moet de werknemer deze uren opnemen voor 31 december 2027.
Let op: informeer werknemers tijdig en volledig over het vervallen van de verlofdagen. Hiertoe ben je verplicht als werkgever! Indien de werknemer niet de mogelijkheid heeft gehad om het op te nemen, neem dan contact met ons op!
Wat als een werknemer ziek wordt in zijn of haar vakantie?
De dagen dat een werknemer ziek is in de vakantie, gelden als ziektedagen mits hij zich op dat moment direct meldt. De vakantiedagen kunnen dus later alsnog opgenomen worden.
Tip: Informeer werknemers over het verzuimprotocol van je bedrijf en wijs ze erop dat deze ook geldt tijdens vakantie.
Hoe zit dat met verplichte vrije dagen?
Vaak zie je dat bedrijven verplichte vrije dagen aanwijzen na een feestdag op een donderdag. Veel mensen zijn vrij op Hemelvaartsdag en de vrijdag erna. Hemelvaartsdag is in de meeste gevallen als feestdag aangemerkt en de vrijdag daarna als verplichte vrije dag. Hiervoor wordt vaak gebruik gemaakt van een vakantie- of ATV-dag. Je moet je werknemers hiervan wel tijdig op de hoogte stellen. De verplichte vrije dag gaat af van het verlofsaldo.
Let op: Je mag niet onbeperkt dagen vast stellen voor je werknemers. Kijk hiervoor naar de CAO of de arbeidsvoorwaarden.
Mag ik een verlofaanvraag weigeren?
In principe mag je verlof niet weigeren. Er zijn echter een aantal situaties waarin je een uitzondering kunt maken:
- het verlofsaldo van de werknemer is te laag voor het aangevraagde aantal uren
- de vakantie leidt tot een ernstige verstoring van de bedrijfsvoering
- er is sprake van een collectieve vakantie (bouwvak en onderwijs)
Je moet het verlof binnen twee weken weigeren en de werknemer de gelegenheid geven het verlof op een ander moment op te nemen.
Let op: Bij einde dienstbetrekking ben je niet verplicht als werkgever om de werknemer het restant verlof op te laten nemen. Het restant van de niet opgenomen dagen dient wel uitbetaald te worden.
Vragen
Heb je nog meer vragen over vakantiedagen of andere HR zaken? Neem dan gerust contact met ons op.